آوردن حصه و تقسیم سود و زیان شرکا در شرکت

آوردن حصه و تقسیم سود و زیان شرکا در انواع مختلف شرکتهای ثبتی و بر اساس قوانین ثبت شرکت پیش بینی شده است. اما به صورت کلی هر شریک به میزان سهام یا سهم الشرکه ای که دارد در شرکت مسئولیت دارد. در ادامه توضیحات تخصصی را ارائه می کنیم.

حصه و تقسیم سود و زیان شرکا در شرکت

مشارکت شرکاء در شرکت تجاری با هدف کسب سود و تقسیم آن میان اعضاء صورت می گیرد. اصولا هریک از شرکا به نسبت سهم خود در نفع و ضرری که به موجب ترازنامه سالانه تعیین می شود، سهیم خواهند بود.

مگر آن که برای یک یا چند نفر از آنها در مقابل انجام دادن عملی سود بیشتری در نظر گرفته شود. تقسیم زیان نیز به نسبت سرمایه بین شرکا تقسیم می گردد. درج شرطی که بر اساس آن شریک مسئول زیانها نباشد، باطل است.

اساسا صحیح نیست شریکی شرط کند که به هیچ وجه زیان های شرکت را متقبل نخواهد شد؛ چنین شرطی باطل است. اما، به نظر نمی رسد که این بطلان موجب انحلال شرکت (شخص حقوقی) گردد، زیرا اسباب انحلال در قانون بر شمرده شده و این امر جزو موارد انحلال نیست.

البته قرارداد شرکت باطل است، اقدامات ثبتی انجام شده بر مبنای آن هم باطل است. اساسا در این مورد شرکت و شخصیت حقوقی شکل نگرفته است تا منحل شود. در واقع، انحلال شرکت در موردی صدق پیدا می کند که عقد شرکتی به نحو صحیح منعقد شده است.

از این رو، شخص ذینفع می تواند به دادگاه مراجعه کند و به خواسته ابطال قرارداد شرکت طرح دعوا نماید. در صورت موفقیت در دعوا و اعلام بطلان شرکت، اداره ثبت شرکت ها مکلف است، مفاد حکم دادگاه را در روزنامه رسمی منتشر نماید و نسبت به حذف نام شرکت از سیستم اقدام نماید.

سود و تقسیم آن میان شرکا در شرکت

سود به معنای دارایی است که به دارایی موجود شرکاء در شرکت افزوده می شود.از نظر حقوقی،صرفه جویی هم ممکن است سود تلقی شود.

در قانون فرانسه آمده است که اگر ایجاد شرکت برای صرفه جویی در هزینه ها باشد، می توان عنوان شرکت بر روی آن گذاشت. در واقع جلوگیری از کسر سود هم خود نوعی سود است.

اما سود به تنهایی کافی نیست تا شرکت، شرکت تجاری تلقی شود.بلکه سود باید میان شرکاء تقسیم شود.

در گذشته تفاوت انجمن های غیر تجاری با شرکت ها در این بود که ذکر می شد، اگر هدف موسسه ای بردن سود و تقسیم آن میان اعضاء باشد شرکت است، در غیر این صورت انجمن تلقی می شود.

مانند انجمن ادبی، ورزشی و موسسات غیرانتفاعی که برای فرار از این امر،تشکیل دهندگان خود در موسسه استخدام می شدند و سودی را که موسسه به دست می آورد، به صورت دستمزد بین یکدیگر تقسیم می کردند.

در حال حاضر در ایران، آنچه شرکت ها و انجمن ها را از یکدیگر منفک می کند، موضوع بردن سود و تقسیم میان اعضاء نیست، زیرا هم انجمن ها و هم موسسات می توانند سود ببرند و تقسیم کنند. بلکه تفاوت در نوع فعالیت است.

اگر فعالیت موسسه جنبه فرهنگی ادبی، هنری، مذهبی و اجتماعی داشته باشد (مثل مدارس غیرانتفاعی)، باید انجمن تلقی شود و برعکس، اگر موضوع فعالیت موسسه ای تجاری و انحصاراَ اقتصادی باشد،شرکت محسوب می شود.

اگر کار اقتصادی نیز در حد برطرف کردن نیاز منطقه (مثلاَ یک مدرسه) باشد، تجارت محسوب نمی شود.