ضمانت اجرای حداقل شرکا در ثبت شرکت

حداقل شرکا در ثبت شرکت

سؤال مهم و اساسی این است که اگر شرکتی در زمان تشکیل خود حداقل تعداد شرکای مقرر در قانون را رعایت نماید و سپس بعد از تشکیل شرکت، حداقل مزبور به هر دلیل از بین برود شرکت از نظر حقوقی چه وضعیتی خواهد داشت؟

مانند اینکه شرکت با مسئولیت محدود با دو شریک ایجاد شده و سپس یکی از آنها از شرکت خارج شده یا از دنیا رفته و هیچ ورثه ای نیز نداشته باشد؟

قانون تجارت و لایحه اصلاحی قانون تجارت ۱۳۴۷ در این مورد ساکت است؟

اغلب قریب به اتفاق حقوقدانان نیز در این مورد بحثی را مطرح نکرده اند. از مطالب یکی از حقوقدانان استفاده می شود که به نظر ایشان حکم قانونگذار در مورد حداقل شرکا در شرکتهای تجاری اگرچه در ابتدا لازم الرعایه است ولی بعد از تشکیل شرکت، در صورت منتفی شدن این شرط خللی به شرکت وارد نمی شود.

شرکت همچنان به حیات خود ادامه خواهد داد و بر همین اساس ممکن است بعد از تشکیل شرکت، با نقل و انتقال سهام شرکا به یکدیگر صد در صد سهام در مالکیت یکی از آنها قرار گیرد و به صورت عملی به شرکت تک شریکه تبدیل شود.

در واقع به نظر ایشان رعایت حداقل مقرر در قانون برای تعداد شرکا در هنگام تشکیل شرکت و ثبت آن لازم است ولی بعد از تشکیل رعایت آن لازم و ضروری نمی باشد.

به نظر می رسد چنین استنباطی با روح مواد قانونی و اصول حقوقی مغایر است. زیرا اگر از دیدگاه قانونگذار رعایت حداقل در ابتدای تشکیل شرکت لازم و ضروری است. رعایت آن در ادامه حیات شرکت نیز لازم و ضروری خواهد بود در غیر این صورت به راحتی می توان شرکت تک شریکه که مورد پذیرش قانونگذار قرار نگرفته را ایجاد کرد،راه سوء استفاده از قانون باز می شود.

همچنین فقدان ضمانت اجرا برای تکلیف راجع به حداقل شرکا در شرکت های تجاری مستلزم نقض غرض می باشد. زیرا مسئولیت تضامنی شرکا در شرکتهای تضامنی، مستلزم وجود شرکای متعدد است که حداقل آن دو شخص می باشد.

بدون وجود آن تصور مسئولیت تضامنی ممکن نمی باشد. حال چنانچه در یک شرکت تضامنی که با دو شریک ایجاد شده، یکی از شرکا سهم الشرکه خود را به دیگری انتقال دهد.

صد در صد سهم الشرکه در اختیار شریک دیگر قرار گیرد و علی رغم آن شرکت باقی بماند. بحث از مسئولیت تضامنی منتفی خواهد بود. زیرا همانگونه که بیان گردید لازمه آن وجود اشخاص متعدد می باشد که در خصوص مورد منتفی است.

برای اطلاع از روش های ثبت شرکت بهتر است به مقاله مرتبط با آن مراجعه کنید و نکات را در آن مطالعه کنید.

درباره ضمانت اجرای حداقل شرکا در ثبت شرکت

بنابراین با توجه به آنچه بیان گردید شرط راجع به حداقل شرکا در شرکت های تجاری نه تنها در ابتدای تشکیل بلکه در ادامه حیات شرکت نیز باید رعایت گردد. هرگاه شرکت در ادامه حیات خود به هر دلیل حداقل مقرر در قانون را از دست بدهد شرکت تجاری باید منحل گردد.

این امر به دو صورت ارادی و قهری ممکن است حاصل گردد.

شکل ارادی آن عبارت از انتقال سهام از سوی شریک یا شرکای دیگر به یکی از شرکا و شکل قهری آن این است که شرکت در اثر فوت شریک یا شرکای دیگر با یک شریک باقی بماند.

مانند: اینکه شرکت با مسئولیت محدود با دو شریک ایجاد شود و سپس یکی از شرکا فوت کند و هیچ ورثه ای هم نداشته باشد تا بتواند جایگزین وی گردد.

راه حل فوق در مورد شرکتهای تعاونی در بند ۲ ماده ۵۴ قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران پیش بینی شده و به موجب آن یکی از موارد انحلال شرکتهای تعاونی این است که اعضای شرکت تعاونی از حدنصاب مقرر قانونی کاهش یابد که در صورتی که حداکثر ظرف مدت ۳ ماه تعداد اعضا به نصاب مقرر قانونی نرسیده باشد شرکت منحل می شود.