با گسترش فناوری و علم، شرکتهای دانش بنیان به عنوان نهادهایی پویا و تأثیرگذار در اقتصاد ملی شناخته میشوند. این شرکتها با تمرکز بر تحقیق و توسعه، به تولید محصولات و خدمات جدیدی میپردازند که میتواند به بهبود کیفیت زندگی مردم و رشد اقتصادی کشور منجر شود. اما ثبت شرکت دانش بنیان دقیقاً چه فرآیندی دارد و مزایای آن برای کارآفرینان و نوآوران چیست؟
شرکت دانش بنیان چیست؟
شرکتهای دانشبنیان به شرکتهایی اطلاق میشود که بر پایه دانش، فناوری و نوآوری فعالیت میکنند و هدف اصلی آنها توسعه و تجاریسازی فناوریهای نوین است. این نوع شرکتها معمولاً در حوزههای فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، نانو فناوری، مهندسی و سایر حوزههای علمی فعالیت دارند و نقش مهمی در رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و ارتقاء سطح فناوری کشور ایفا میکنند. شرکتهای دانشبنیان با تمرکز بر تحقیق و توسعه، سعی در تولید محصولات و خدمات مبتنی بر علم دارند که بتوانند نیازهای بازار را به شکل نوآورانه برطرف کنند.
ویژگیهای اصلی شرکتهای دانشبنیان شامل تمرکز بر تحقیق و توسعه مداوم، بهرهگیری از تیمهای علمی و تخصصی، داشتن فناوریهای پیشرفته و نوآورانه، همچنین توانایی تجاریسازی ایدهها است. این شرکتها معمولاً در مسیر رشد خود نیازمند حمایتهای مالی، فنی و قانونی هستند تا بتوانند ایدههای علمی را به محصولاتی قابل عرضه در بازار تبدیل کنند. علاوه بر این، ارتباط مؤثر با مراکز تحقیقاتی، دانشگاهها و نهادهای دولتی از دیگر ویژگیهای مهم این نوع شرکتها محسوب میشود.
معیارهای تشخیص یک شرکت به عنوان دانشبنیان معمولاً توسط نهادهای مربوطه مانند معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تعیین میشود. این معیارها شامل میزان سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، تعداد اعضای هیئت علمی یا پژوهشگر فعال در شرکت، میزان درآمد حاصل از فعالیتهای مبتنی بر فناوری، ثبت اختراعات یا مقالات علمی مرتبط است. همچنین داشتن محصولات یا خدمات مبتنی بر فناوری پیشرفته که قابلیت تجاریسازی داشته باشند نیز یکی از معیارهای مهم است. رعایت این معیارها کمک میکند تا شرکتها بتوانند از مزایای حمایتی دولت بهرهمند شوند و نقش مؤثری در توسعه اقتصاد دانشبنیان ایفا کنند.
مزایای ثبت این نوع شرکت
برخورداری از حمایتهای مالی و اعتباری از طرف دولت مهم ترین مزیت برجسته برای شرکت های دانش بنیان محسوب می شود. شرکتهای دانش بنیان میتوانند از تسهیلات ویژه، معافیتهای مالیاتی و حمایتهای مالی بهرهمند شوند. همچنین، این شرکتها معمولاً در دسترسی به بازارهای بینالمللی و جذب سرمایهگذاران موفقتر هستند. از دیگر مزایای ثبت شرکت دانش بنیان میتوان به افزایش اعتبار شرکت در نزد مشتریان و شرکای تجاری اشاره کرد. با توجه به ویژگیهای خاص این شرکتها، آنها به عنوان نهادهای معتبر در زمینه نوآوری و فناوری شناخته میشوند.
انواع شرکت دانش بنیان
شرکتهای دانش بنیان از نظر نحوه سهم بندی و مالکیت، دو نوع دسته بندی می شوند در بخش زیر در مورد هرکدام از آنها توضیحات مختصری داده شده است:
- شرکتهای که 50 درصد از سهم آن ویا به بیشتر مطلق به دانشگاه می باشد در واقع این شرکت یک نوع شرکت دولتی است که تمامی فعالیت های ان زیر نظر دانشگاه صورت خواهد گرفت و براساس قوانین دولتی باید عمل نماید.
- زمانی که کمتر از 50 درصد سهم دانشگاه باشد این شرکت کاملا خصوصی بوده و باید بر اساس قانون تجارت عمل نماید.
و اما شرکتهای دانشبنیان از نظر نوع کاربری و سابقه به سه دسته کلی تقسیم میشوند:
- نوپا: شرکتهایی که کمتر از سه سال سابقه دارند و در مرحله تحقیق و توسعه هستند.
- تولیدی: شرکتهایی که محصولات خود را تجاریسازی کردهاند و در بازار فعالیت میکنند.
- صنعتی: شرکتهایی که در مقیاس بزرگ تولید میکنند و سهم عمدهای از بازار دارند.
ویژگی شرکت های دانش بنیان
ویژگی شرکت های دانش بنیان را می توان اینگونه بیان کرد که در شرکتهای دانش بنیان تولیدی صورت نمیگیرد و تنها پژوهش و تحقیقات صورت می گیرد. اکثریت کارهایشان کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با محصولی است که در رابطه با آن تحقیق می کنند.
معمولاً طرح های صنعتی جز مواردی است که شرکتهای دانش بنیان بر روی آنها تحقیق و آن ها را به نتیجه می رسانند و برای تولید آماده می نمایند.
زمینه فعالیت شرکت های دانش بنیان
- توسعه نرمافزارهای تخصصی و فناوری اطلاعات
- طراحی و ساخت تجهیزات پزشکی و دارویی
- تولید مواد و محصولات بیولوژیک و زیستی
- پژوهش و توسعه در حوزه نانو فناوری
- طراحی و ساخت سامانههای هوشمند و اینترنت اشیاء (IoT)
- توسعه فناوریهای مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر
- تولید مواد شیمیایی خاص و پیشرفته
- طراحی سیستمها و تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته
- توسعه فناوریهای مرتبط با کشاورزی هوشمند و فناوریهای زیستی کشاورزی
- پژوهش در حوزه فناوریهای فضایی و ماهوارهایاین موارد تنها نمونههایی هستند که نشاندهنده تنوع فعالیتهای شرکتهای دانشبنیان میباشند.
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت دانش بنیان
الف) مدارک مربوط به شرکت:
- اساسنامه شرکت:
- آخرین نسخه اساسنامه شرکت که به تایید مجمع عمومی رسیده باشد.
- شرکتنامه:
- در صورتی که شرکت از نوع مسئولیت محدود باشد، ارائه شرکتنامه الزامی است.
- اظهارنامه ثبت شرکت:
- کپی برابر اصل اظهارنامه ثبت شرکت.
- آگهی تاسیس شرکت:
- کپی برابر اصل آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی کشور.
- آگهی آخرین تغییرات شرکت:
- کپی برابر اصل آگهی آخرین تغییرات شرکت (در صورت وجود) در روزنامه رسمی کشور.
- کد اقتصادی شرکت:
- تصویر کد اقتصادی شرکت.
- لیست سهامداران/شرکا:
- لیست کامل سهامداران یا شرکا به همراه درصد سهام هر یک.
- آخرین لیست بیمه:
- آخرین لیست بیمه شرکت (تایید شده توسط سازمان تامین اجتماعی).
- ترازنامه حسابرسی شده:
- ارائه ترازنامه حسابرسی شده شرکت برای دو سال مالی گذشته (در صورت وجود).
- پروانه بهرهبرداری/مجوز فعالیت:
- در صورت وجود، ارائه پروانه بهرهبرداری یا مجوز فعالیت مرتبط با حوزه دانشبنیان.
- مستندات مربوط به داراییهای فکری:
- در صورت وجود، ارائه مستندات مربوط به ثبت اختراع، طرح صنعتی، علامت تجاری و … .
- سایر مجوزها و گواهینامهها:
- در صورت وجود، ارائه سایر مجوزها و گواهینامههای مرتبط با فعالیت شرکت.
ب) مدارک مربوط به اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل:
- کپی شناسنامه و کارت ملی:
- کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی تمام اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل.
- تصویر مدارک تحصیلی:
- تصویر مدارک تحصیلی اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل (حداقل مدرک کارشناسی مرتبط با حوزه فعالیت شرکت).
- رزومه کاری:
- رزومه کاری (CV) اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل.
- گواهی عدم سوء پیشینه:
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری برای اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل.
- لیست سوابق بیمه:
- لیست سوابق بیمه اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل.
ج) مدارک مربوط به محصول/خدمت دانشبنیان:
- توصیف فنی محصول/خدمت:
- توصیف دقیق و جامع محصول یا خدمت دانشبنیان به همراه ویژگیها، مزایا و کاربردهای آن.
- مستندات مربوط به نوآوری:
- مستنداتی که نشاندهنده نوآورانه بودن محصول یا خدمت باشد (مانند مقالات علمی، گزارشهای تحقیق و توسعه، گواهینامهها).
- طرح توجیهی:
- طرح توجیهی اقتصادی محصول یا خدمت (شامل تحلیل بازار، پیشبینی فروش، هزینهها و سودآوری).
- نتایج آزمونها و تستها:
- در صورت وجود، ارائه نتایج آزمونها و تستهای انجام شده بر روی محصول یا خدمت.
- نمونه محصول/خدمت:
- در صورت امکان، ارائه نمونهای از محصول یا خدمت.
- لیست مشتریان:
- لیست مشتریان فعلی و بالقوه محصول یا خدمت.
د) سایر مدارک:
- تکمیل فرمهای مربوط به درخواست دانشبنیانی:
- تکمیل فرمهای مربوط به درخواست دانشبنیانی که از طریق سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری قابل دریافت است.
- پرداخت هزینههای مربوطه:
- پرداخت هزینههای مربوط به بررسی و ارزیابی مدارک.
شرایط ثبت شرکت دانشبنیان
برای ثبت شرکت دانش بنیان، شرایط زیر باید رعایت شود:
- شرکت باید در زمینه تولید محصولات یا خدمات مبتنی بر فناوریهای پیشرفته فعالیت کند.
- تیم تحقیق و توسعه و نیروی انسانی متخصص داشته باشد.
- محصولات یا خدمات باید نوآورانه و دارای ارزش افزوده بالا باشند.
- حداقل یک نمونه تجاری یا محصول قابلارائه داشته باشد.
حمایتهای دولتی از شرکتهای دانش بنیان
دولت برای حمایت از شرکتهای دانش بنیان برنامههای متعددی را در نظر گرفته است. این حمایتها شامل تسهیلات مالی، معافیتهای مالیاتی و ارائه مشاورههای تخصصی در زمینههای مختلف است. علاوه بر این، شرکتهای دانش بنیان میتوانند از برنامههای آموزشی و کارگاههای تخصصی نیز بهرهمند شوند. این حمایتها باعث افزایش توانمندی و رقابتپذیری این شرکتها در بازار داخلی و بینالمللی میشود.
مراحل ارزیابی و تأیید صلاحیت شرکتهای دانش بنیان
مراحل ارزیابی و تأیید صلاحیت شرکتهای دانش بنیان به منظور اطمینان از انطباق آنها با معیارهای لازم انجام میشود. در این مرحله، تیمهای کارشناسی به بررسی مستندات و طرحهای ارائه شده میپردازند. این ارزیابی معمولاً شامل مصاحبه با اعضای تیم و بررسی دقیق ایدهها و محصولات میباشد. در نهایت، در صورتی که شرکت موفق به تأیید صلاحیت شود، میتواند به عنوان یک شرکت دانش بنیان ثبتنام کند.
تفاوت با سایر شرکتها
تفاوتهای زیادی بین شرکتهای دانش بنیان و سایر شرکتها وجود دارد. اولین تفاوت، تمرکز بر نوآوری و تحقیق و توسعه است. شرکتهای دانش بنیان به جای تولید انبوه محصولات، به دنبال تولید کالاها و خدماتی هستند که بر پایه دانش و فناوریهای جدید بنا شدهاند. همچنین، این شرکتها به منابع مالی و حمایتی خاصی دسترسی دارند که سایر شرکتها معمولاً از آن بیبهرهاند. در نتیجه، شرکتهای دانش بنیان معمولاً در زمینه رشد و توسعه سریعتر و مؤثرتر عمل میکنند.
چالشها و موانع پیش رو
علیرغم مزایای متعدد، شرکتهای دانش بنیان با چالشها و موانع خاصی نیز روبرو هستند. یکی از مهمترین این چالشها، تأمین منابع مالی مورد نیاز برای تحقیق و توسعه است. همچنین، پیچیدگیهای قانونی و عدم آگاهی کافی از فرآیندها نیز میتواند مانع پیشرفت این شرکتها شود. علاوه بر این، رقابت شدید در بازار فناوری و نیاز به بهروزرسانی مداوم نیز از دیگر چالشهای پیش روی آنها به شمار میرود.
سخن پایانی
در نهایت، راهاندازی و ثبت یک شرکت دانش بنیان گامی اساسی در جهت پیشرفت علم و فناوری در کشور است که میتواند نقش بسزایی در رشد اقتصاد دانشمحور ایفا کند. با توجه به پتانسیلهای بینظیر علمی و فناوری ایران، ثبت شرکتهای دانش بنیان نه تنها فرصتی برای تحقق ایدههای نوآورانه است، بلکه به رشد و توسعه صنعت ملی نیز کمک میکند.
مجتمع ثبتی ایلیا با کادر مجرب و کارشناسان متخصص خود، آماده است تا شما را در تمامی مراحل ثبت شرکت دانش بنیان همراهی کند. از مشاورههای اولیه تا انجام مراحل قانونی ثبت، ما در کنار شما هستیم تا با اطمینان و سهولت بیشتری به تحقق ایدههای خود بپردازید. با ما همراه شوید و قدمی مؤثر در راستای توسعه دانش و فناوری کشور بردارید.
سوالات متداول
1-شرکت دانش بنیان چیست و چه مزایایی دارد؟
شرکت دانش بنیان، شرکتی است که بر پایه علم و دانش، محصولات و خدمات نوآورانه و فناورانه ارائه میکند. مزایای ثبت شرکت دانش بنیان شامل معافیتهای مالیاتی، تسهیلات مالی، حمایتهای دولتی، امکان جذب سرمایهگذار و ارتقای اعتبار شرکت است.
2-شرایط لازم برای ثبت شرکت دانش بنیان چیست؟
شرایط لازم شامل داشتن محصول یا خدمت دانش بنیان، داشتن نیروی انسانی متخصص (حداقل مدرک کارشناسی مرتبط)، داشتن سابقه فعالیت در زمینه تحقیق و توسعه و کسب امتیاز لازم در ارزیابی شرکت است.
3-مراحل ثبت شرکت دانش بنیان چگونه است؟ (مجتمع ثبتی ایلیا چه نقشی دارد؟)
مراحل شامل ثبت شرکت (در صورت عدم وجود)، ارائه درخواست دانش بنیان، ارزیابی شرکت توسط کارشناسان، ارائه مدارک و مستندات لازم و دریافت تاییدیه دانش بنیانی است. مجتمع ثبتی ایلیا در تمامی این مراحل، از ثبت شرکت تا دریافت تاییدیه دانش بنیانی، همراه شما خواهد بود و با ارائه مشاوره تخصصی و خدمات ثبت، این فرآیند را برای شما تسهیل میکند.
4-مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت دانش بنیان چیست؟
مدارک مورد نیاز شامل اساسنامه شرکت، شرکتنامه (در صورت وجود)، آگهی تاسیس شرکت، لیست سهامداران، مدارک تحصیلی اعضای هیئت مدیره، رزومه کاری، توصیف فنی محصول/خدمت دانش بنیان، طرح توجیهی و سایر مدارک مرتبط است. (لیست کامل مدارک را از کارشناسان مجتمع ثبتی ایلیا بخواهید.)
5-معافیتهای مالیاتی شرکتهای دانش بنیان چگونه است؟
شرکتهای دانش بنیان از معافیت مالیاتی بر درآمد حاصل از فروش محصولات و خدمات دانش بنیان برخوردار هستند.