گام ابتکاری در حقوق اختراع

پس از ثبت اختراع باید اصول و مزایایی که در پی دارد آشنا شوید ، برای اخذ مشاوره مربوطه با مراجعه به متن زیر با موضوع گام ابتکاری در حقوق اختراع می توانید تمامی نکات را مطالعه کرده و در این زمینه اطلاعات کسب کنید. با ما در ادامه متن زیر همراه باشید.

ابتکار در حقوق اختراع

برای اینکه فرآورده یا فرآیندی اختراع محسوب شده و از طریق مکانیسم های قانونی مورد حمایت قرار گیرد، دست کم باید حاوی سه شرط اساسی تازگی (Novelty)، گام ابتکاری (Inventive step) و کاربرد صنعتی (Industrial application) باشد.

این سه شرط شرایط ماهوی اختراع تلقی می گردند. یعنی اگر فرآورده یا فرآیند ناشی از فکر انسان و به طور کلی هر موضوعی که میخواهد به عنوان اختراع ثبت شود، فاقد یکی از این سه شرط از جمله شرط گام ابتکاری باشد، اختراع محسوب نگردیده و قابلیت ثبت آن به عنوان اختراع نیز از لحاظ موضوعی منتفی خواهد بود.

در میان شرایط ماهوی اختراعات، شرط گام ابتکاری به لحاظ تاثیر فراوان در رشد کیفی صنعت و اقتصاد کشورها از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. به همین جهت است که در اغلب قوانین و مقررات داخلی و بین المللی به این شرط تصریح شده است.

شرط گام ابتکاری (Inventive step) یکی از شرایط ماهوی اساسی اختراع است و در کنار دوشرط تازگی(Novelty) و کاربرد صنعتی (Industrial application )از جایگاه ویژه ای در این زمینه برخوردار است.

این شرط یکی از شرایط ایجابی و در عین حال ماهوی اختراع است که نقش عمده ای در ارتقاء سطح کیفی فناوری دارد و به لحاظ مفهوم، مبنا و جایگاه متفاوت و مستقل از سایر شرایط ماهوی اختراع و دیگر مفاهیم مندرج در سایر حوزه های مالکیت فکری می باشد و بدین معنا است که اختراع با توجه به فن یا صنعت قبلی برای شخص با مهارت معمولی در دانش معلوم و آشکار نباشد.

در بند ۱ ماده ۲۷ موافقتنامه تریپس که جامع ترین سند بین المللی در زمینه حمایت از مالکیت فکری است و جزو لاینفک سازمان تجارت جهانی می باشد آمده است «حق ثبت اختراع، برای فرآورده و فرایندهای تولیدی در تمامی رشته های فناوری، مشروط بر اینکه جدید بوده، متضمن گام ابتکاری و کاربرد صنعتی باشند، وجود دارد». به همین ترتیب و کیفیت شرط گام ابتکاری در قوانین و مقررات اغلب قریب به اتفاق کشورهای مختلف مورد تصریح قرار گرفته است.

درباره گام ابتکاری در حقوق اختراع

گام ابتکاری بدین معنا است که اختراع با توجه به معلومات قبلی عموم برای شخص با مهارت معمولی در فن مربوطه بدیهی و آشکار نباشد و در خلق آن یک نحوهی خلاقیت و ابتکار محسوسی اعمال شده باشد.

نبود گام ابتکاری «بدیهی بودن» نیز نامیده می شود. این عبارت برخلاف سایر کشورها اغلب در ایالات متحده آمریکا استفاده می شود.

شرط اصالت در حق مؤلف

یکی از شرایط اساسی حمایت از آثار در حق مؤلف، شرط «اصالت» اثر می باشد. اگر چه کنوانسیون برن که برای حمایت از کپی رایت به تصویب رسیده است، «اصیل بودن» یا ناشی از تلاشی خلاقانه بودن را به عنوان شرط حمایت ذکر نکرده است اما عموما پذیرفته شده است که کنوانسیون، آن اثر فکری را مورد حمایت قرار میدهد که دارای اصالت و خلاقیت باشد.

قوانین ملی هم تفسیری از واژه ی «اصالت» ارائه نداده و تفسیر این واژه را به قضات و اندیشمندان حقوقی وا گذاشته اند. برخی از حقوقدانان در تعریف اصالت گفته اند «هنگامی که پدید آورنده در خلق یک اثر، ابتکار و نوآوری به خرج می دهد، در واقع شخصیت و استعداد و ذوق و سلیقه اش به اثر چیزی اضافه می نماید و از همین رو مشمول حمایت قانونی قرار می گیرد».

در تعریف دیگری این گونه آمده است «اصیل معمولاً به عنوان یک چیز جدیدی یعنی چیزی که قبلا انجام نشده است شناخته می شود؛ نوع یا شکل اولیه یک چیزی است که سایرین از آن اقتباس می کنند».
اما مفهوم رایج اصالت به معنای شرطی است که اثر باید از پدید آورنده ی آن ناشی شود.

به عبارت دیگر؛ اصالت یک اثر بدین معنا نیست که اثر باید متضمن ایده ای اصیل و ابتکاری باشد بلکه صرفاً کافی است که احراز شود اثر نشأت گرفته از شخصیت پدیدآورنده است.